To Rome with Love

Så vidt eg har forstått, har Woody Allen i løpet av dei siste ti åra prøvd seg på nye ting. Soleis kan eg mellom anna sjå fram til eit par thrillerar. Eg har óg fått inntrykk av at folk meiner det er noko nytt at han lagar film utanfor New York. Det stemmer jo i og for seg ikkje så veldig godt, all den tid Bananas går føre seg i San Marcos, Everyone Says I Love You i stor grad i Paris, A Midsummer Night's Sex Comedy på landet, Love and Death i Russland osb.

Judy Davis og Woody Allen på veg til Roma for å treffe svigersonen

Det får no vere som det vil. Det står uansett knapt til å nekte at Allens filmar er sterkt knytte til New York, to av dei har til og med Manhattan i tittelen. I løpet av dei siste åra har tre filmar fått titlar med stadnamn. Vicky Cristina Barcelona og Midnight in Paris har eg førebels til gode å sjå, men To Rome with Love er iallfall unnagjort.

Det er fort gjort å misforstå tittelen. Den som les To Rome with Love kan lett oppfatte tittelen som lovnad om erotikk og sensualitet i romantiske omgjevnader. Heldigvis vart den innleiande skepsisen ialllfall eg hyste raskt oppløyst. Ikkje for at det ikkje er romantisk fløff, men fordi det er romantisk fløff av iallfall gjenkjenneleg Allen-merke.

Dei fire forteljingane er i varierande grad elleville. Alt var artig medan det stod på, men med nokre dagars avstand er det klart at det minst gjevande elementet er den delen av filmen der Roberto Benigni spelar ein vanleg mann som heilt plutseleg blir kjendis. Det er ikkje det at Benigni ikkje er god, det er meir at dei vitsane som let seg presse ut av dette materialet alt er skviste ut og resirkulerte fleire gongar. Eg registrerer at ingen ringare enn Roger Ebert er samd med meg her, og det er jo i og for seg hyggeleg. 

Paradoksalt nok er Benigni sikkert meir van med dette enn rollefiguren

Nest minst interessant er soga om det unge nygifte paret på landet som på kvar sin måte blir forførte i om ikkje av Roma. Nok ein gong er det avgrensingane i materialet som øydelegg, det er grenser for kor mange gonger det er gøy å plassere ein sexarbeidar i feil selskap. Skal tru om det finst eit publikum som oppfattar Penelope Cruz som ein europeisk skodespelar som snakkar europeisk i ein film som går føre seg i Europa snarare enn ein spansk skodespelar som snakkar italiensk i ein film som går føre seg i Italia?

Penelope Cruz som sexarbeidar som er både årsak til og redning frå trøbbel

Dei to siste lutane av filmen var i grunnen jamgode, men som sagt med varierande grad av ellevillheit. Alec Baldwin spelar ein arkitekt som går for å sjå igjen gata han budde i, og møter studenten Jesse Eisenberg, som fort kan vere Baldwin sjøl i ei yngre utgåve. Det er uklart kven som er hovudpersonen her, den unge arkitekten som plutseleg vert riven mellom sambuaren og ei av venninnene hennar og får faderlege råd av Alec Baldwin som ein slags Skybert, eller om det er Alec Baldwin som er sentrum. I så fall er han i den unike situasjonen at han som godt vaksen møter sitt yngre eg og kan rettleie seg sjøl i ein situasjon der det er lett (kanskje særleg for unge folk) å gjere feil. Det er færre vittigheiter i denne historia enn andre stader i filmen, men dette er likevel både sjarmerande, tankevekkande og morosamt.

Alec Baldwin rettleiar Jesse Eisenberg

Den historia som kjem først i gang er nok den som startar mest konvensjonelt (USAnsk turist og innfødd romar møtest og fell for kvarandre), men er likevel den som endar sprøast. Woody Allen og Judy Davis kjem til Roma i eigenskap av potensielle svigerforeldrar. Han, ein pensjonert og misforstått operaregissør, oppdagar at det italienske motstykket hans (som er gravferdsagent) syng svært bra i dusjen. Når den motvillege bedemannen gjer ein audition syng han derimot dårleg. Det einaste logiske i denne situasjonen er å la gravferdsagenten synge seg gjennom operaen i eit dusjkabinett på scena. Sjølsagt.

Den reinaste tenoren evver

Denne ideen hadde ikkje vore ueffen som ein throwaway gag i ein av Allens syttitalsfilmar, til naud somgrunnlag for ei av dei novellene han med kvart har skrive ein del av. Likevel trur eg jammen dei 25 minutta med spelefilm som går med her er ideens optimale form. Det er tid til å etablere ein kontekst som gjer tanken både latterleg og naturleg, samstundes som 25 minutt er alt som trengst. Og her haglar det med oneliners, særleg etter at Allen sjøl blir med i filmen.

Er det ein Allen-film av godt, gamalt merke? Ja og nei. Den nyaste av filmane hans eg hadde sett før denne var Hollywood Ending frå ti år før. Humoren og den generelle stemninga er lette å kjenne att, og det er ikkje fritt for at ein del tema óg er sånne vi kjenner frå før. To Rome with Love er på ingen måte toppklasse-Allen, men det er heller ikkje noko nytt. Den som har sett til dømes Curse of the Jade Scorpion veit at det neppe er grunnlag for å hevde at Woody Allens filmar stadig blir verre.

Og så er det jo Roma, då.

Kort oppsummert er To Rome with Love ein film som absolutt er verdt å sjå, jamvel om det er tvilsamt at han hamnar på noka topp 10-liste.